Familiegeschiedenis in beeld

Stamboomonderzoek, ook wel genealogie genoemd, is populair. Veel mensen gaan op zoek naar hun familiegeschiedenis. Ze willen weten waar hun wortels liggen. Mensen die hun eigen wortels niet kennen, kunnen het gevoel hebben niet compleet te zijn. Stamboomonderzoek kan helpen om antwoord te geven op belangrijke levensvragen, zoals ‘Wie ben ik?’ en ‘Waar kom ik vandaan’?

Soorten stamboomonderzoek

Er zijn verschillende manieren van stamboomonderzoek. Door op zoek te gaan naar je voorouders, kun je teruggaan in het verleden. Je kunt op zoek gaan naar al je voorouders of er juist voor kiezen om alleen de directe mannelijke of vrouwelijke lijn te volgen. Maar je kunt ook vanuit het verleden naar het heden toewerken. Bijvoorbeeld door alle afstammelingen van een bepaalde voorouder te zoeken. Je kunt er ook voor kiezen om dit te beperken tot de directe mannelijke of vrouwelijke lijn.
Een stamboom kan al snel heel groot worden. Om het onderzoek overzichtelijk te houden, is het goed om te kiezen voor één van de bovenstaande methoden.

De zoektocht

De zoektocht naar je familiegeschiedenis begint met het ondervragen van familieleden. Wat weten zij nog over vroeger? Hoe zag het dagelijkse leven er uit? Wat weten ze nog van inmiddels overleden familieleden? Vaak hebben oudere familieleden foto’s en familiedocumenten die je kunt opnemen in je familiegeschiedenis.
Maar op een gegeven moment wil je verder terug in de tijd komen. Een goede bron voor het bouwen van een stamboom is de Burgerlijke Stand. Veel geboorte- huwelijks- en overlijdensakten zijn bewaard gebleven. Hierin zijn de belangrijkste gegevens terug te vinden, zoals namen, plaatsen en data. Voorouders die in de tijd voor de invoering van de Burgerlijke Stand leefden, kunnen soms teruggevonden worden in doop-, trouw- en begraafboeken.
Vroeger moesten genealogen naar het archief om akten van hun voorouders te kunnen raadplegen. Maar tegenwoordig zijn er van veel historische documenten online uittreksel met de belangrijkste gegevens te vinden. Ook zijn er steeds meer digitale scans van de originele akten via het internet te raadplegen.

Genetische Genealogie

Vroeg of laat loopt stamboomonderzoek dood. Bijvoorbeeld bij een voorouder die een onbekende vader had. Ook kan het zo zijn dat er historische documenten verloren zijn gegaan, zodat je voorouders niet meer terug te vinden zijn. Maar sinds de opkomst van genetische genealogie in 2000, hoeft dit niet meer het einde van de zoektocht te betekenen. Steeds meer mensen laten een DNA test doen, in de hoop zo gaten in hun stamboom op te kunnen vullen. Of om te controleren of hun ‘papieren’ stamboom wel klopt. Ook vroeger gingen er mensen vreemd…
Verschillende commerciële bedrijven die een DNA test aanbieden, vergelijken het DNA van al hun klanten met elkaar. Zo krijgen klanten die (verre) verwanten zijn de kans om contact te leggen met elkaar. Ze kunnen dan elkaars stambomen vergelijken en op zoek gaan naar hun gemeenschappelijke voorouder.
Het is wel goed om te beseffen dat zo’n DNA test soms tot schokkende ontdekkingen kan leiden. Misschien duikt er opeens een (half)broer of zus op, van wiens bestaan je niet afwist. Of misschien kom je er achter dat je vader niet je biologische vader is. Het kan ook gebeuren dat er bloedverwanten worden gevonden die ervoor gekozen hebben om anoniem te blijven. Ook komt het voor dat mensen niet reageren als je contact met ze probeert te leggen. Dat kan heel teleurstellend en frustrerend zijn.